Oktay Akbal Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Hayatı

Oktay Akbal, 10 Nisan 1923 tarihinde İstanbul’da dünyaya geldi. İlk ve ortaöğrenimini Assomption ve Saint Benoît gibi Fransız okullarında tamamladı. İstanbul Üniversitesi’nde Hukuk ve Edebiyat Fakültelerine bir süre devam etti. Babasının ani ölümü üzerine öğrenim hayatını yarıda kesmek zorunda kaldı. Yazı hayatına Servetifünun dergisinde sekreterlik yaparak başladı. Aynı yıllarda MEB Tercüme Bürosu’nda çalıştı. Kısa memuriyet görevinden sonra hayatını gazetecilik ve köşe yazarlığı yaparak sürdürdü. Büyük Doğu, Yeni Sabah, İkdam gibi gazete ve dergilerde yazılarını yayımladı. Vakit gazetesinde eleştiriler yazdı. 1951-1956 yılları arasında Vatan gazetesinde düzeltmenlik, sekreterlik ve yazı işleri müdürlüğü gibi görevlerde bulundu. 1969’dan ölümüne kadar kısa süreli ayrılıklar dışında Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığını sürdürdü. 28 Ağustos 2015 tarihinde Muğla’da hayata gözlerini yumdu.

Oktay Akbal’ın Edebi Kişiliği

Deneme, anı, biyografi, öykü ve roman gibi çeşitli türlerde eserler verdi, ancak en çok öykücülüğü ile tanınan sanatçının ilk öyküsü 1937’de yayımlandı. Sanatçı 1946 yılında ilk öykü kitabını yayımladı.
Sait Faik, Sabahattin Ali, Memduh Şevket Esendal, Çehov, Alain-Fournier, Raymond Radiguet, George Duhamel gibi yerli ve yabancı pek çok yazarın eserlerinden etkilendi.
Gerçeğin kendisinden ziyade düşsel olan ilgisini çekti. Anıların önemli bir yeri oldu. İçe dönük ve romantik bir mizaca sahipti. Anıları ve gerçekleri harmanlayarak, anı-öykü türünde eserler verdi.
Kent öykücüsü olarak İstanbul’u ve orta halli insanlarını anlatırken, büyük kentin kalabalık caddelerinde dolaşan kişileri de öykülerine dahil etti. Çağdaşlarının toplumsal sorunlara eğildiği, gerçekçi ve sosyal gerçekçi bakış açılarıyla eserler kaleme aldığı bir dönemde, Oktay Akbal farklı bir yol izledi. Her türlü ideolojiden uzak durarak dikkatini önce kendi iç dünyasına, ardından genel anlamda küçük insanın iç dünyasına yöneltti.
Akbal’ın hikayelerinde göze çarpan bir diğer özellik ise, öykülerine karamsar bir atmosferin hâkim olmasıdır. Bu karamsarlığın geri planında, ilk gençliğinde yaşadığı toplumsal olaylar ve savaşın sebep olduğu sıkıntılar bulunmaktadır. Ayrıca, savaş sonrası Avrupa’da ortaya çıkan ve Türk aydınlarını da etkileyen varoluşçuluk ve sürrealizm gibi sanat akımları da bu tavrı besleyen önemli etkenlerdir.
Romanlarındaysa küçük insanın iç dünyasına yöneldi. Mutlu çocukluk ve gençlik yıllarını anı tadında romanlaştırdı. 2000 yılında Orhan Kemal Roman Armağanı’na layık görüldü.

Oktay Akbal Eserleri

Hikâye

Önce Ekmekler Bozuldu
Aşksız İnsanlar
Bizans Definesi
Bulutun Rengi
İkisi
Berber Aynası
Yalnızlık Bana Yasak
İstinye Suları
İlkyaz Devrimi
İki Çocuk
Karşı Kıyılar
Tarzan Öldü
Hey Vapurlar Trenler
Lunapark
Akşam Kuşları
Bayraklı Kapı
Ey Gece Kapını Üstüme Kapat
Dondurmalı Sinema
Hücrede Karmen

Roman

Garipler Sokağı
Suçumuz İnsan Olmak
Yeşil Ev
İnsan Bir Ormandır
İki Roman
Düş Ekmeği
Batık Bir Gemi

Hatıra-Günlük

Şair Dostlarım
Günlerde
Anılarda Görmek
Yeryüzü Korkusu
Anı Değil Yaşam
Yüzyıllık Umutsuzluk
Cüce Çeşme Sokağı

Deneme

Konumuz Edebiyat
Yazmak Yaşamak
Ölümsüz Oyun
Atatürk Yaşadı mı?
Hiroşimalar Olmasın
Zaman Sensin
Gençler Bize Bakıyor
Temmuz Serçesi
Yaşamı Yeniden Kurmak
Atatürk Bir Gün Gelecek
Atatürkçülük Savaşı
Dünyaya Açılmak
Yaşayıp Görmek
Vatan Mahzun Ben Mahzun
Geçmişin İçinden
Yarınlar Hesap Sorar
Susmak mı, Konuşmak mı?
Tarih En Büyük Yargıç
Bir de Simit Ağacı Olaydı
Senin Adın Aşk
Kırmızı Tenteli Tramvay
Şairlere Ölüm Yok
Güzel Düşlerin Sonu
Şarkılarına Kadar Mahzun