Günlük türü, bireylerin kişisel deneyimlerini, düşüncelerini ve duygularını özgürce ifade etmelerine olanak tanıyan önemli bir edebi türdür. Bu metin türüne “günce” adı da verilir. Günlük yazmak, bireylerin kendilerini daha iyi tanımalarına ve kişisel gelişimlerine katkıda bulunur. Yazar, kendi düşüncelerini ve duygularını yazıya dökerek, kendisiyle yüzleşme ve içsel bir yolculuğa çıkma imkanı bulur. Bu süreç, bireyin kendini daha iyi anlamasına ve duygusal zekasını geliştirmesine yardımcı olur.
Günlük tutmak, bireylerin stresle başa çıkmalarına ve duygusal boşalma yaşamalarına yardımcı olabilir. Duygularını ve düşüncelerini yazıya dökmek, bireyin içsel dünyasını rahatlatır ve psikolojik olarak daha iyi hissetmesini sağlar. Bu durum, günlüklerin bir tür terapi işlevi görmesine olanak tanır.
Ayrıca günlükler, yazıldıkları dönemin sosyal, kültürel ve siyasi yapısını yansıtan önemli belgelerdir. Tarihçiler ve araştırmacılar, günlüklerden yararlanarak geçmiş dönemlere dair ayrıntılı bilgiler elde edebilirler. Günlükler, bireysel yaşamların yanı sıra, toplumsal olaylara dair de değerli ipuçları sunar.
Günlük Türünün Özellikleri Nelerdir?
- Günlükler, yazarın kişisel deneyimlerini, düşüncelerini ve duygularını ifade ettiği yazılardır. Bu nedenle, öznel bir anlatım tarzı benimsenir. Yazarın iç dünyası ve olaylara bakış açısı günlüklerde belirgin bir şekilde görülür.
- Bu metin türünde, yazının yazıldığı günün tarihi mutlaka belirtilir. Bu, olayların ve düşüncelerin kronolojik olarak takip edilmesini sağlar. Tarih belirtmek, günlüklerin bir nevi kişisel tarih kitabı işlevi görmesine yardımcı olur.
- Günlükler, resmi olmayan, samimi ve günlük konuşma diline yakın bir dille yazılır. Yazar, genellikle kendisiyle konuşuyormuş gibi yazar, bu da metinlerin daha içten ve samimi olmasını sağlar.
- Her gün ya da belirli periyotlarla yazılması, günlüklerin devamlılık ve bütünlük kazanmasına katkı sağlar. Bu düzenli yazım, yazarın düşüncelerinin ve duygularının zaman içindeki değişimini gözlemlemeyi mümkün kılar.
- Günlüklerde ele alınan konular genellikle yazarın kişisel hayatına dair olaylar, deneyimler, gözlemler ve düşüncelerdir. Yazarın günlük hayatında yaşadığı sıradan olaylardan, önemli anılara kadar geniş bir yelpazede konular işlenir.
Günlük ile Hatıra Arasındaki Farklar Nelerdir?
Anı ile günlük çoğu zaman karıştırılmaktadır. Günlük adından anlaşılacağı üzere yaşanırken, günü gününe yazılır. Anı ise aradan zaman geçtikten sonra yazılır. Örneğin kişi günlüklerinden yararlanarak ileride bir anı kitabı kaleme alabilir.
Günlük yazarı sadece kendisini ya da kendisini merkeze alarak çevresindekileri anlattığı halde; anı yazarları başkalarını anlatabilir.
Türk Edebiyatından Günlük Örnekleri
Edebiyatımızda günce türünde birçok eser kaleme alınmıştır. Bu eserler, edebiyatımızın önemli şahsiyetlerini yakından tanımak açısından son derece kıymetlidir. Edebiyatımızdan bazı günce örnekleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Nurullah Ataç → “Günce, Uçuş Günlüğü”
Salah Birsel → Kuşları Örtünmek, Nezleli Karga, Bay Sessizlik, Yaşlılık Günlüğü, Günlük, Aynalar Günlüğü
Oktay Akbal → Yeryüzü Korkusu
Falih Rıfkı Atay →Yolculuk Defteri
Tomris Uyar → Gündökümleri
Cemil Meriç → Jurnal
Oğuz Atay → Günlük
Cemal Süreya → Günler
Cahit Zarifoğlu → Yaşamak
İlhan Berk → El Yazılarına Vuruyor Güneş
Adalet Ağaoğlu → Damla Damla Günler