edebiyatimiz.com Yeni müfredata uygun ders notları
İLGİLİ YAZILAR
Anı (hatıra) türünün geçmişi çok eski uzansa da edebiyatımızda bu türün yaygınlaşması Tanzimat Dönemi ile birlikte olmuştur. Ziya Paşa ve Muallim Naci gibi dönemin önde gelen sanatçıları anı türünde eserler vererek bu türün gelişiminde rol oynamışlardır. Servetifünun Dönemi’ne geldiğimizde gelişimin devam ettiği görülmektedir. Bu yazımızda, Servetifünun Dönemi’nde anı türünde yazılan eserleri konu edindik.
Servetifünun Dönemi’nde Anı Türünde Yazılan Eserlerin Özellikleri
- Servetifünun’a gelene kadar edebiyatımızda anı türünün edebi bir değeri yoktu. Servetifünun’la beraber anı türü de yazarlar arasında ilgi görmeye başlamıştır.
- Servetifünuncular her alanda olduğu gibi bu konuda da Batı’yı örnek almışlar ve anılarında Batılı sanatçıları izlemişlerdir.
- Genel anlamda oldukça ağır olan Servetifünun dilinin, anı türünde yazılan eserlerde daha sade olduğu görülmektedir.
- Servetifünun sanatçıları, edebi eserlerde siyasi meselelere uzak durmuş olsalar da anılarında dönemin siyasal olayları ile ilgili önemli bilgiler vermişlerdir.
- 1900’lü yılların edebiyat ortamı da Servetifünun Dönemi anılarında karşımıza sıkça çıkmaktadır. Ayrıca birçok sanatçının özel hayatı, bu döneme ait hatıralarda okuyucu ile paylaşılmıştır.
Servetifünun Dönemi’nde Yazılan Anılar
Servetifünun Dönemi’nde anı türünde yazılmış eserler şunlardır:
Kırk Yıl – Halit Ziya Uşaklıgil
Saray ve Ötesi – Halit Ziya Uşaklıgil
Bir Acı Hikaye – Halit Ziya Uşaklıgil
Edebiyat Anıları – Hüseyin Cahit Yalçın
Siyasal Anılar – Hüseyin Cahit Yalçın
Matbuat Hatıraları – Ahmet İhsan Tokgöz
Servetifünun Dönemi’nde yaşamasına rağmen bu topluluğa dahil olmayan Ahmet Rasim de anı türünde önemli eserlere imzasını atmıştır. “Gecelerim” ve “Falaka” Ahmet Rasim’in anı türündeki eserleridir.
Kırk Yıl: Edebiyatımızda yazınsal önem taşıyan ilk anı kitabıdır. Halit Ziya’nın edebi ve siyasal anılarından oluşur.
Saray ve Ötesi: Sultan Beşinci Mehmed’in başkâtipliği görevine getirilen Halit Ziya Uşaklıgil, sarayda yaşadıklarını anlatım ve Osmanlı’nın son dönemini sözler önüne sermiştir.
Bir Acı Hikâye: Halit Ziya Uşaklıgil’in, oğlu Halil Vedat’ın intiharına ilişkin yazdığı ve Vedat ile olan anılarını paylaştığı eseridir. Bir Acı Hikaye’nin başında Halit Ziya, bu ıstırap verici ve katlanması güç bir olay olduğunu, acısını bir nebze olsun hafifletmek için bu eseri yazdığını söylemektedir.
Edebiyat Anıları: Hüseyin Cahit Yalçın, bu eseriyle 1900’lerin edebiyat dünyasına ışık tutmakta ve özellikler Servetifünun Dönemi ile ilgili birçok bilinmeyene açıklık getirmektedir.
Siyasal Anılar: Türk gazeteciliğinin önemli isimlerinden olan Hüseyin Cahit Yalçın’ın 1908-1918 yıları arasında yaşanan ilginç olayları konu edindiği eseridir.
