Sinağrit Baba | Olay Örgüsü, Kişiler, Çatışma

İLGİLİ YAZILAR

Hikâyelerinde olaydan çok bir duruma, günlük hayattan bir kesite yer veren Sait Faik’in “Sinağrit Baba” adlı eseri de bir durum hikâyesidir. Kimi yazarlar, bazı hikâye ve roman kahramanlarını hayvanlardan seçmişler, böylece insanları ve doğayı hayvanların gözüyle anlatmaya ve yorumlamaya çalışmışlardır. Bu hikâyenin kahramanı da bir insan değil; Akdeniz’de yaşayan Sinağrit adlı bir balıktır.

Yazar Sinağrit’e “baba” sıfatını vermiştir. Ona “baba” demesinin sebebi çoluk çocuk sahibi oluşundan değil; yaşlı, deneyimli, güngörmüş biri olarak tanıtmasındandır. Okur, bu hikâyede hayatından bazı kesitler, Sinağrit Baba’nın hayatına benzer paralellikler bulabilir. Bu nedenle Sinağrit Baba bir balık hikâyesi değil, bir seçim hikâyesidir. Hikâyede önemli bir olay, bir gerilim veya bir merak unsuru yoktur. Sinağrit Baba şiirsel bir dille yazılmış, benzetmelerle anlatıma canlılık katılmıştır.

A. Konu ve Tema

Konu: Her insanın ömrü boyunca bazı seçimler yapmak zorunda kalmasını konu alan bir seçim öyküsüdür.
Tema: Bu öykünün teması, “hayatta bir seçimde, bir tercihte bulunmak”tır.

B. Olay Örgüsü

Bir balığın öyküsü anlatılmaktadır. Durum hikâyesi olduğundan “serim, düğüm, çözüm” bölümlerine yer verilmemiştir. Hikâyede önemli bir olay, gerilim veya bir merak unsuru yoktur.

Sinağrit Baba’nın yaşlanması; kendisinden aşağı gördüğü pis bir Vatos balığına yem olmaktan korkması
Bir insanın oltasına yakalanıp ölmek istemesi
Her balıkçıyı beğenmemesi
Sonunda cesur, cömert bir balıkçıyı beğenip onun oltasına takılıp can vermesi

C. Mekân ( Yer) ve Zaman

Mekân: Olay, Cehennem Nişanı ve deniz gibi dış mekânda geçmektedir.
Zaman: Durum hikâyesi örneği olduğu için belli bir zaman unsuru yoktur. Hikâyeye, “Güzel bir ocak akşamı…” diyerek başlanması olayın bir kış mevsiminde geçtiğini göstermektedir.

D. Kişiler

Sinağrit Baba: Olayın asıl kahramanıdır; deneyimli, yaşlı, güngörmüş, cesur bir balıktır.
Balıkçı Hristo: Sinağrit Baba’nın gözüyle anlatılmıştır. Aç gözlü, içten pazarlıklı bir balıkçıdır.
Balıkçı Hasan: Sinağrit Baba’nın deyimiyle korkak bir balıkçıdır.
Balıkçı Yakup: Hoş, sevimli, iyi, külhanbeyi gibi olumlu özelliklerinin yanında kıskanç özelliği de olan bir balıkçıdır.

E. Anlatıcı ve Bakış Açısı

Hikâyenin giriş kısmı birinci kişili anlatımla oluşturulmuştur.
Hikâyenin genelinde üçüncü kişili anlatım sergilenmiştir.

F. Dil ve Üslup

Hikâye, sade bir dil ve şiirsel bir anlatımla yazılmıştır. “Güzel bir ocak akşamı… Hava lodos…” örneklerindeki gibi eksiltili cümlelerin kullanılması, soru cümlelerine, bazen uzun bazen kısa cümlelere yer verilmesi anlatıma zenginlik, canlılık ve akıcılık kazandırmıştır. Benzetmelere yer verilmiş ve betimleyici anlatıma başvurulmuştur.