Asaf Halet Çelebi Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Hayatı

Asaf Halet Çelebi, 27 Aralık 1907’de İstanbul’da dünyaya geldi. Asıl adı “Mehmet Ali Asaf”tır. Babası, Dahiliye Nezareti memurlarından Mehmet Sait Halet Bey’dir. Galatasaray Lisesi’nde 8 yıl eğitim gördü. Dini ve tasavvufi edebiyatla yakından ilgilenen babasından Fransızca ve Farsça, Mevlevi Şeyhi Ahmet Remzi Dede ile Rauf Yekta Bey’den musiki ve nota dersleri aldı. Kısa bir süre kaldığı Fransa’dan dönüşünde, üç yıl Sanayi-i Nefise Mektebi’nde öğrenim gördü. Adliye Meslek Mektebi’nden mezun oldu. Eğitimini tamamladıktan sonra Üsküdar Adliyesi’nde zabıt katipliği yaptı. Osmanlı Bankası Devlet Deniz Yolları İşletmesi’nde çalıştı. 1946 seçimlerinde İstanbul’dan bağımsız milletvekili adayı oldu ancak seçimi kazanamadı. Uzun süre İstanbul Üniversitesi’nde kütüphane memurluğu yaptı. 5 Ekim 1958’de İstanbul’da yaşamını yitirdi.

Asaf Halet Çelebi Edebi Kişiliği

Asaf Halet Çelebi, Türk şiirinde modern-gelenekçi anlayışın temsilcisi oldu.
Gençlik yıllarında divan edebiyatının etkisiyle gazeller ve rubailer yazdı.
1937’den sonra serbest ölçü kullanmaya ve Batı şiirinin tekniklerine yönelmeye başladı. Bu şiirlerinde çocukluk ve ergenlik çağına ait duygular, masallar ve tekerlemelerin gerçeküstü dünyası gibi temaları ele aldı.
Soyut ve sezgiye dayalı bir şiir anlayışı oluşturan şair, bütün şiirlerini 1953’te yayımladığı “Om Mani Padme Hum” adlı kitabında topladı.
İstanbul dergisinde yayımladığı “Benim Gözümle Şiir Davası” (Temmuz-Aralık 1954) adlı altı makalede poetikasını açıkladı.
Şiirlerinde Mevlevilik ve Budizm gibi inanışların izleri görülür.
Doğu ve Batı kültürlerini sentezleyerek, kaynağını tasavvuf ve dinler tarihinden; Anadolu-İran-Hint medeniyetinden, yaşamından, masallarından alan egzotik şiirler yazdı.
Ses, imgeye dayalı, anlamca kapalı bir şiir geliştiren sanatçı, anlam ve düşünce olarak kültürler arası nitelik taşıyan şiirleriyle Türk şiirinde modern gelenekçi tavrın temsilcisi oldu.
Kendisinden sonra gelen nesli soyut şiir anlayışının Türk edebiyatındaki ilk tanımlarını yaparak etkiledi.
Şiirlerinin yanı sıra eski Türk edebiyatı, Hint ve Fars edebiyatıyla ilgili araştırmalar yaptı.