Cumhuriyet Dönemi Halk Şiiri Online Test – 1

Neyine güvenem yalan dünyanın
Kerem’i yandırıp kül etmedi mi
On bir ay bülbülü ettirdi feryat
Gül için bülbülü lal etmedi mi
Yukarıdaki dizlerden yola çıkılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?

Seni çok sevenler çok örseledi
Oy güzel vatanım, oy Anadolu
Açların çalıştı, tokların yedi
Oy güzel vatanım, oy Anadolu

I. Eleştirel bir üslup kullanılmıştır
II. Ahenk; yarım uyak, redif ve nakaratla sağlanmıştır
III. Biçimsel yönden semaiye uygun niteliklere sahiptir
IV. Tezat sanatına başvurulmuştur.
V. Çapraz uyak düzeninde yazılmıştır.
Yukarıdaki dizeler için numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?

(I) Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Sivrialan köyünde doğdu, yedi yaşsında iken çiçek hastalığına yakalanarak gözlerini kaybetti. (II) Babasının telkiniyle saz çalıp şiir söylemeye başladı. (III) Ahmet Hamdi Tanpınar’ın yardımıyla yurt çapında tanındı, Köy Enstitülerinde halk türküsü öğretmenliği yaptı. (IV) TBMM tarafından çıkarılan özel bir kanunla kendisine maaş bağlandı, halk şiirinin başarılı örneklerini verdi. (V) Şiirlerinde dünyanın geçiciliği, ölüm, kardeşlik, birlik-beraberlik ve sevgi gibi temaları işledi.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde Aşık Veysel’le ilgili bir bilgi yanlışı vardır?

Cumhuriyet’le birlikte halk kültürüne büyük önem verilmiş halk müziği ve dili araştırmaları bilimsel bir kimlik kazanmıştır. Cumhuriyet Dönemi’nde de halkın duygu ve düşüncelerinin tercümanı olan halk şiirinin örnekleri verilmiştir. Bu dönemde eser veren halk şairleri arasında ……. sayılabilir.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez?

Genç yaşamda felek vurdu başıma
Aldırdım elimden iki gözümü
Yeni değmiş idim yedi yaşıma
Kayıp ettim baharımı yazımı

Üç yüz onda gelmiş idim cihana
Dünyaya bakmadım ben kana kana
Kader böyle imiş çiçek bahana
Levh ü kalem kara yazmış yazımı
Yukarıdaki şiirlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

1933 yılında tanıştığı Ahmet Kutsi Tecer’in teşvikleriyle kendi sözlerini yazıp söylemeye başlamıştır. Eserlerinde yalın bir Türkçe vardır. Dili ustalıkla kullanır. Yaşama sevinciyle hüzün, iyimserlikle umutsuzluk şiirlerinde iç içedir. Doğa, toplumsal olaylar, din ve siyasete ince eleştiriler yönelttiği şiirleri de vardır. Şiirleri, Deyişler, Sazımdan Sesler gibi eserlerde toplanmıştır.
Yukarıdaki parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?

Günümüz halk şirinin en büyük ozanlarından bindir. Milletimizin hislerine tercüman olmuş ve hayatının sonuna kadar da bu çizgisinden hiçbir zaman taviz vermemiştir. Halk şiirine derin düşünce ve davayı genişlemesine, derinlemesine sokan şairdir. Hem bir halk şairi hem de bir aydın yazar olarak Anadolu halkının, gazetecisinden, doktorundan, hakiminden ezeli şikâyetlerini dile getirir. Son devir Türk şiirinin en çok okunan şairlerinden biri olan şair, şiirlerini Hasan’a Mektuplar, Vur Emri, Dosta Doğru isimli eserlerde toplamıştır.
Parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

I. Halk şairleri usta-çırak ilişkisi içinde yetişmeye devam etmişlerdir.
II. Genel olarak saz eşliğinde şiir söyleme geleneği sürdürülmüştür.
III. Abdürrahim Karakoç gibi saz çalma geleneğine uymayıp sadece şiir yazan kalem şairleri de vardır.
IV. Arapça-Farsça sözcüklerin kullanımı ve divan şiirinin etkisi bu dönem halk şiirinde görülen önemli bir özelliktir.
V. Bu dönem halk şairleri, şiirlerinde geleneksel konuların yanında güncel konuları da işlemişlerdir.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisi, Cumhuriyet Dönemi halk şiirinin özelliklerinden biri değildir?

I. Ölçü hece ölçüsüdür.
II. Nazım birimi dörtlüktür.
III. Ses akışı için çoğunlukla yarım uyak ve redif kullanılır.
IV. Genellikle 7, 8 ve 11’li hece ölçüsü kullanılmıştır.
V. Geleneksel nazım biçimleri yerine çağdaş ve Bat kökenli nazım biçimleri kullanılmıştır.
Cumhuriyet Dönemi halk şiirinin biçimsel özellikleri ile ilgili yukarıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlıştır?

Kars’ta doğdu. İlk bağlama derslerini Çıldırlı Şenlik’in çırağı olan babası, yörenin usta âşıklarından Gülistan Çobanlar’dan aldı. 14 yaşlarında türkü söylemeye başladı. Sürekli olarak Konya Âşıklar Bayramına katıldı. Birçok kez çeşitli dallarda birincilik aldı. Âşıklık geleneğinin bir parçası olan türkülü hikâyeler anlatma konusunda da başarılı örnekler veren ……. , kendi türkülerinin yanı sıra usta malı türküleri de genç kuşaklara aktardı. Halk edebiyatı ve âşıklık geleneği üzerine çeşitli seminerler verdi. Şiirleri çeşitli dergilerde yayımlandı. Türkiye dışında, Avrupa’dan İran’a dek birçok ülkede konserler verdi, yarışmalara katıldı. 1971 yılında Kars’ta açtığı, özellikle usta-çırak ilişkisinin ve âşıklık geleneğinin sürdürülmesi adına bir okul niteliğinde olan Halk Ozanları Kahvesi yörenin âşıklar merkezine dönüştü.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

I. Grup
I. Âşık Mahzuni Şerif
II. Âşık Veysel
III. Abdürrahim Karakoç

II. Grup
A. Uzun İnce Bir Yoldayım
B. Mihriban
C. İşte Gidiyorum
Yukarıda I. grupta verilen şairlerle II. grupta verilen eserler eşleştirilirse doğru sıralama aşağıdakilerden hangisi olur?

Yaylalara çıkma zamanı gelmişti. Arabalar Kars’ın yakınında olan bir yaylaya gidiyordu. Ben de bunların arasındaydım. Yaşım on üçtü. Yolda çok susamıştım. Arabadan inip bir çeşme gözesine koştum. Su içtikten sonra otlara, çiçeklere daldım. Oracıkta uyuyakalmışım. Rüyamda ak saçlı bir ihtiyar, bana suya benzer bir şey içirdi. Gözümü açtığımda gece olmuştu. Uyanınca kendimi daha güçlü hissettim. Hafızamda bazı şeylerin yer ettiğini anladım.
Yukarıda kendi dilinden âşık olma hikâyesini anlatan Murat Çobanoğlu, aşağıdaki âşık olma şekillerinden hangisi ile bu geleneğe dâhil olmuştur?