edebiyatimiz.com Yeni müfredata uygun ders notları
İLGİLİ YAZILAR
Ünlem cümlesi, konuşmacının duygularını yoğun bir şekilde ifade ettiği cümle türüdür. Bu cümleler, genellikle şaşkınlık, sevinç, üzüntü, korku, öfke, hayranlık gibi çeşitli duyguları dile getirmek için kullanılır. Ünlem cümleleri, dildeki diğer cümle türlerinden farklı olarak, anlamını vurgulamak ve dikkat çekmek için genellikle ünlem işareti (!) ile sonlandırılır.
Ünlem Cümlesinin Özellikleri
- Bu cümleler, konuşmacının veya yazıcının duygu durumunu güçlü bir şekilde yansıtır. Ünlem cümleleri, dilde duygusal bir yoğunluk yaratır.
- Bu tarz cümleler genellikle kısa ve net olur. Duyguyu etkili bir şekilde ifade etmek amacıyla fazla sözcük kullanılmaz.
- Ünlem cümlelerinin sonunda ünlem işareti kullanılır. Bu işaret, cümlenin duygusal bir ifade taşıdığını gösterir.
- Bazı ünlem cümleleri yüklemsiz olabilir. Duyguların yoğunluğundan dolayı özne-yüklem ilişkisi eksik olsa bile anlam tam olarak anlaşılır.
- Ünlem cümleleri, konuşma dilinde vurgulu ve güçlü bir tonlamayla söylenir. Yazılı dilde ise bu vurgu, ünlem işaretiyle sağlanır.
Ünlem Cümlesi Örnekleri
- “Ne kadar güzel bir gün!”
(Güneşin doğuşuna hayran kalmış birinin duygusunu yansıtır.) - “Ah, bu ne acı!”
(Derin bir üzüntüyü dile getirir.) - “Hey gidi günler!”
(Geçmişe duyulan özlemi ifade eder.) - “Yeter artık!”
(Sabrın tükenmesiyle ortaya çıkan bir öfkeyi yansıtır.) - “Ne büyük bir mutluluk!”
(Yoğun bir sevinci ifade eder.) - “İnanılmaz, bu gerçek olamaz!”
(Büyük bir şaşkınlık ve inanmama hali.) - “Ey vahşet dolu dünya!”
(Dünyanın zalimliği karşısında duyulan acı ve öfke.) - “Ne muazzam bir manzara!”
(Doğal bir güzellik karşısında duyulan hayranlık.) - “Aman Allah’ım, ne yaptım ben!”
(Pişmanlık ve korkunun ifadesi.) - “Hey, dikkat et!”
(Uyarı ve endişe dolu bir sesleniş.) - “Nasıl da geçip gidiyor zaman!”
(Zamanın hızla akıp gitmesi karşısında duyulan şaşkınlık.) - “Ne kadar da yalnızım!”
(Derin bir yalnızlık duygusunu dile getirir.) - “Yazıklar olsun sana!”
(Hayal kırıklığı ve öfkeyi yansıtır.) - “Vay canına, bu harika!”
(Beklenmedik bir başarı veya güzellik karşısında duyulan hayranlık.) - “Ah, bu ne güzellik!”
(Büyük bir hayranlıkla söylenen bir cümle.) - “Heyecanla bekliyorum!”
(Sabırsızlık ve heyecanı ifade eder.) - “Ne kadar da zavallısın!”
(Acıma ve küçümseme duygusunu yansıtır.) - “İşte, geldim!”
(Beklenen bir anın gerçekleşmesini ifade eder.) - “Ne büyük bir cesaret!”
(Cesur bir davranışa duyulan hayranlık.) - “Of, ne sıkıcı bir gün!”
(Bıkkınlık ve sıkıntıyı dile getirir.)
