Mustafa Kutlu Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Hayatı

Mustafa Kutlu, 6 Mart 1947’de Erzincan’da doğdu. 1964 yılında Erzincan Lisesi’ni bitirdikten sonra Erzurum Atatürk Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyat Bölümünden mezun oldu. Tunceli Lisesinde ve İstanbul’da Vefa Lisesinde edebiyat öğretmenliği yaptı. 1974 yılında öğretmenlik mesleğini bırakarak yayıncılıkla uğraşmaya başladı. Dergâh Yayınları’nda çalıştı. Çeşitlik ansiklopedilerin yazımında görev aldı. 1968 yılında ilk hikayesini yazdı. Hisar, Türk Edebiyatı, Düşünce, Yönelişler gibi dergilerde hikâyeleri yayınladı. 1990 yılında Dergâh dergisinin yayın yönetmeni oldu. Çeşitli gazete ve dergilerde yazılar yazdı, televizyonlara kültür sanat programları hazırladı.

Mustafa Kutlu’nun Edebi Kişiliği

Hareket’te yayımlanan ilk hikâyesinin adı “O”dur.
İstanbul gezmelerinde bulundu. Bu gezilerde edindiği intibaları “Şehir Mektupları” adıyla yayımladı.
İlk hikâyelerinde romantik bir Anadoluculuk izleyen Mustafa Kutlu, ilk kitabından sonra bireycilikten toplumculuğa geçti ve bu hikâyelerinde daha çok, köy ve kasaba insanlarının günlük endişelerini ve sevinçlerini konu aldı.
Köy-kent ikilemini gündeme getirerek yaşanan sorunların nedenlerini köy-kent karşıtlığı üzerine bina etti.
Daha sonraki hikâyelerinde ise sanayileşmenin ve modern ticari hayatın getirdiği para hırsı, zengin olma arzusu, tüketim çılgınlığı gibi sorunlara eğildi.
Mustafa Kutlu, Cumhuriyet Dönemi Türk hikâyeciliğine yerli bir hava getirdi.
İslami bir yorumla aktardığı hikâyelerine Türk kültürüne ait duyarlılıkları yansıttı.
Biçime ve ahenge çok önem veren Kutlu’nun eski edebiyatımızda görülen “kıssa” geleneğine dayanan hikâyelerinin her biri tek başına birer kısa hikâye olduğu gibi, kitap hâlinde de bir bütün oluşturur.
Hikâyelerinde romanesk (roman özelliği olan) denebilecek bir çatı kurdu. Mustafa Kutlu beşlemesi olarak bilinen “Yokuşa Akan Sular”, “Yoksulluk İçimizde”, “Ya Tahammül Ya Sefer”, “Bu Böyledir”, “Sır” adlı kitaplarında bu tarzı giderek geliştirdi.
“Tahir Sami Bey’in Özel Hayatı”, bir karakter olarak Mustafa Kutlu’nun bugüne kadar verdiği toplumsal yanı ağır basan eserlere nazaran, bireyi öne çıkaran, neredeyse tek kahramanlı bir hikâyedir. “Tahir Sami Bey’in Özel Hayatı” kendini kitaba, dergiye, bilgiye karşılıksız adayan, ancak toplumdan hiçbir kabul ve iltifat görmeyen, bir bakıma harcanmış bir ömrün hikâyesidir.
“Kapıları Açmak”ta önceki kitaplarındaki değişim (ya da dönüşüm) izleğini, başka bir konu ve eksende, kendine özgü olağanüstü güzellikteki üslubuyla anlatmıştır. “Kapıları Açmak”, Türkiye’nin panoramasıdır.
“Uzun Hikaye” isimli eseri 2012 yılında sinemaya uyarlandı.

Mustafa Kutlu Eserleri

Hikâye
Ortadaki Adam
Gönül İşi
Yokuşa Akan Sular
Yoksulluk İçimizde
Ya Tahammül Ya Sefer
Bu Böyledir
Sır
Arka Kapak Yazıları
Hüzün ve Tesadüf
Mavi Kuş
Rüzgârlı Pazar
Uzun Hikâye
Beyhude Ömrüm
Chef
Tahir Sami Bey’in Özel Hayatı
Zafer yahut Hiç
Hayat Güzeldir
Anadolu Yakası
Sıradışı Bir Ödül Töreni
Nur
Trende Bir Keman
Hesap Günü
İyiler Ölmez