Ceyhun Atuf Kansu Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Hayatı

Ceyhun Atuf Kansu, 7 Aralık 1919 tarihinde İstanbul Bostancı’da dünyaya gelmiştir. Babası, uzun yıllar Erzurum milletvekili yapan Nafi Atuf Kansu, annesi Müfdale Hanım’dır. Küçük yaşta annesini kaybedince babası ile Ankara’ya gitmiş, ilkokulu 1932’de Ankara’da Necatibey İlkokulu’nda, ortaöğrenimini ise 1938 yılında Ankara Gazi Lisesi’nde tamamlamıştır. Ardından Ankara Gazi Lisesi’ni bitirmiş, daha sonra İstanbul’a gelerek İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde öğrenim görmüştür. Öğrenimini tamamladıktan sonra çocuk hastalıkları alanında uzmanlaşmıştır. Uzun yıllar Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde çocuk doktorluğu yaptıktan sonra Ankara’ya dönmüş, burada doktorluğa devam etmiştir. 17 Mart 1978 tarihinde Ankara’da hayatını kaybetmiştir.

Ceyhun Atuf Kansu’nun Edebi Kişiliği

• Ceyhun Atuf Kansu, şiir hayatına henüz lise yıllarında başlamış, ilk şiirleri İnkılâpçı Gençlik, Ülkü, Yücel, Millet gibi dergilerde yayımlamıştır.
• İlk dönem şiirlerinde halk geleneğinden yararlanarak Anadolu insanın sıkıntılarını, salgın hastalıktan ölen çocukların dramını toplumsal bir duyarlılıkla anlatmıştır.
• Bazı şiirlerinde halk söyleyişine ait motiflere ve destansı bir anlatıma yer vermiştir.
• 1960’tan sonra toplumcu gerçekçi şiire yönelerek ideolojik bir söylem geliştirdi. Siyasal bir amaç gözeterek Marksist bir anlayışla yazdığı bu dönem şiirleri, âdeta parti propagandası izlenimi taşımaktadır.
• Şiirlerini memleketçi edebiyattan, ulusçuluk ilkesinden sosyalist gerçekçiliğe doğru değişen bir çerçeveye oturtmuştur.
• 1960’tan sonra yazdığı “Yurdumdan”, “Bağımsızlık Gülü”, “Sakarya Meydan Savaşı”, “Buğday Kadın Gül ve Gökyüzü” kitaplarında Anadolu insanının dünyasına yönelik sosyalist bir sorgulamaya yer vermiştir.
• Halkın sevinç ve acılarını, yaşam kavgasını dile getiren şair, “Hayatıma yansıyan her şeyi şiirime yansıttım” diyerek şiir anlayışını özetlemiştir.
• Şiirlerini çocuk sevgisi, hoşgörü, doğa ve ulusal bağımsızlık etrafında biçimlendirmiştir.
• Mustafa Kemal ve onun inkılâplarını savunan cesur yazılarıyla dikkati çekmiştir.
• 1965-1966 Yeditepe Şiir Armağanı’nı kazanan Kansu, Sakarya Meydan Savaşı kitabıyla da 1970-1971 Behçet Kemal Çağlar Ödülü’nün sahibi olmuştur.
• Doktorluk yaptığı sırada Türk Dil Kurumu’nda çeşitli görevlerde de bulunan sanatçı tıp terimlerine Türkçe karşılıklar bulmaya çalışmıştır.

Ceyhun Atuf Kansu Eserleri

Şiir
Sakarya Meydan Savaşı
Bir Çocuk Bahçesinde
Çocuklar Gemisi
Yanık Hava
Haziran Defteri
Yurdumdan
Bağımsızlık Gülü
Buğday Kadın Gül ve Gökyüzü
Bağbozumu Sofrası

Makale – Deneme
Devrimcinin Takvimi
Ya Bağımsızlık Ya Ölüm
Köy Öğretmenine Mektuplar
Balım Kız Dalım Oğul
Sevgi Elması
Cumhuriyet Ağacı
Atatürkçü Olmak
Atatürk ve Kurtuluş Savaşı
Söylevi Okurken