Hayatı
Cevat Fehmi Başkut, 1905 yılında Edirne’de doğdu. İstanbul Erkek Lisesi’ni bitirdi. Kurtuluş Savaşı yıllarını Ankara’da geçirdikten sonra bir süre TBMM basımevinde görev yaptı. Yine mecliste zabıt katipliği yaptı. 1928-1963 yılları arasında Vakit, Son Saat, Son Posta, Cumhuriyet gazetelerinde muhabirlik, yazarlık, yazı işleri müdürlüğü yaptı. İstanbul Gazeteciler Cemiyeti başkanlığı görevinde bulundu. Daha sonra İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Gazetecilik Enstitüsü’nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. 15 Mart 1971’de İstanbul’da hayatını kaybetti.
Cevat Fehmi Başkut’un Edebi Kişiliği
- Cevat Fehmi Başkut Cumhuriyet Dönemi Türk tiyatrosunun önde gelen isimlerindendir.
- İlk oyunu “Büyük Şehir” 1942-1943 sezonunda İstanbul Şehir Tiyatroları’nda sahnelendi.
- Türkiye’de Cumhuriyetten sonra ortaya çıkan değişimleri, mizah unsurlarını kullanarak anlattığı oyunlarıyla yaygın bir ün kazandı.
- Toplumun günlük sorunlarını ele aldı; gelenekselle modernin çatışması, ahlaki yozlaşma, ekonomik çıkarlar uğruna değerlerin yitirilişi gibi temaları sahneye taşıdı.
- Biçim denemelerine de giriştiği oyunlarında bütün toplum katlarından ve her çevreden insan tiplemeye çalıştı.
- Dış ülkelerde oyunu sahnelenen ilk Türk yazarı unvanını aldı.
- Cevat Fehmi Başkut’un en bilinen eseri “Buzlar Çözülmeden” iki kez sinemaya uyarlandı. Özellikle 1986 yılında Kartal Tibet tarafından çekilen ve Kemal Sunal’ın başrolde oynadığı “Deli Deli Küpeli” isimli versiyonu büyük beğeni topladı.
- “Küçük Şehir” isimli oyunu ile 1948 İnönü Tiyatro Armağanı’nı kazandı.
Cevat Fehmi Başkut Eserleri
Tiyatro
Buzlar Çözülmeden: İhtilal döneminde karışıklıktan yararlanarak akıl hastanesinden kaçan iki akıl hastasının geldikleri kasabada yönetici gibi davranıp kasabadaki yolsuzlukları, talanı, üçkâğıtçılığı ve adaletsizliği ortadan kaldırarak halkın güvenini kazanmaları trajikomik bir şekilde anlatılmaktadır.
Paydos: Oyun, aydın bir öğretmenin etik değerlerine yapılan saldırıyı ele alır. Bu saldırı hem kapitalizm yoluyla maddi olarak hem de kapitalizmin vücut bulduğu toplum tarafından manevi olarak gerçekleştirilir. Sonuçta aydın öğretmenimiz bu maddi ve manevi saldırılara yenik düşer, direncini yitirir ve kaybetmeyi kabullenir.
Harput’ta Bir Amerikalı
Küçük Şehir
Sana Rey Veriyorum
Kleopatra’nın Mezarı
Kadıköy İskelesi
Makine
Göç
Hepimiz Birimiz İçin
Soygun
Ayna
Emekli
Ölen Hangisi
Koca Bebek
Tablodaki Adam
Ayarsızlar
Hacı Kaptan
Hacıyatmaz
Roman
Valide Sultanın Gerdanlığı
Kadın Bir Defa Sever
Dişi Aslan
İnceleme
Gazetecilik