Ahmed Arif Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Hayatı

Ahmed Arif, 21 Nisan 1927’de Diyarbakır’ın Hançepek semtinde doğdu. Kerküklü bir baba ile Diyarbakırlı bir annenin çocuğu olarak dünyaya gelen Arif’in asıl adı Ahmed Önal’dır. Annesi Sâre Hanım, şair henüz iki yaşındayken vefat etti. Babası Arif Hikmet Bey, daha sonra Arife Hanım ile evlendi. Babasının memuriyetinden dolayı çeşitli şehirlerde bulundu ve ortaokulu Urfa’da, liseyi ise Afyon’da yatılı bir okulda tamamladı.

ise eğitiminden sonra, 1947 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde felsefe bölümüne başladı. Ancak siyasi faaliyetleri nedeniyle iki kez hapse girdi ve eğitimini tamamlayamadı. İlk hapis cezasını 1950’de, ikincisini ise 1952-1953 yıllarında aldı. Toplam 38 ay tutuklu kalan şair, hapisteyken babasını kaybetti. Ekim 1954’te tahliye olduktan sonra çeşitli gazete ve dergilerde düzeltmenlik yaptı.

1967’de Aynur Hanım ile evlenen Ahmed Arif, bu evlilikten Filinta adında bir oğlu oldu. 2 Haziran 1991’de geçirdiği kalp krizi sonucu Ankara’da hayatını kaybetti.

Ahmed Arif’in Edebi Kişiliği

Şiire olan ilgisi çocukluk yıllarından itibaren başlayan Ahmed Arif’in ilk şiiri “Gözlerin”, 1942’de Afyon Halkevi Dergisi’nde yayımlandı. 1968 yılında ilk ve tek şiir kitabı olan “Hasretinden Prangalar Eskittim” yayımlandı ve geniş kitleler tarafından büyük ilgi gördü.
Ahmed Arif’in şiirlerinin ana eksenini toplumcu gerçekçilik ve Marksist estetik oluşturur. Sosyal meselelere, siyasî gelişmelere duyarlılıkla yaklaşan şair, şiirlerinde Nazım Hikmet’ten etkilenmiştir.
İşçi ve köylülerin sıkıntıları, eşitlik ve adalet arayışı, haksızlığa karşı mücadele ve özgürlük arzusu gibi temalar, Arif’in şiirlerinin başlıca konularıdır. Ayrıca, özlem, umut, aşk, sevgi ve tabiat da onun şiirlerinde sıkça işlediği temalardandır.
Şiirlerinde tabiat önemli bir yer tutar. Özellikle doğup büyüdüğü Güneydoğu Anadolu coğrafyası ve Çukurova, şairin şiirlerindeki etkili ve gerçekçi tablolarda sıkça yer alır. Ahmed Arif’in şiirlerindeki insan-coğrafya diyalektiği, coğrafyanın insanın kaderi olduğu düşüncesinin edebî bir yansımasıdır. Şairin şiirlerinde halk edebiyatının etkisi de belirgindir.
Şiirleri, dönemin siyasi atmosferini yansıtan ve geniş kitlelere ulaşan eserlerdir. Şairin poetikası, Anadolu toprağının geleneksel birikiminden beslenir. Toplumcu bir kimliği olmasına rağmen, Ahmed Arif’in şiirlerinde sloganik ve vaazcı bir söylemden uzak durduğu görülür.
Ahmed Arif, şiirlerinde ahengi ve ritmi sağlamak için redif ve kafiyeye; ses, kelime ve cümle tekrarlarına yer verir. Bu özellikleri, onun birçok şiirinin bestelenmesine katkı sağlamıştır. Şair, özgün duygu, düşünce ve imgelerle, alışılmamış bağdaştırmalarla samimi bir anlatımla şiirlerini yazmış ve Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde önemli bir yer edinmiştir.
“Sevdan Beni”, “İçerde”, “Karanfil Sokağı”, “Yalnız Değiliz”, “Merhaba”, “Hani Kurşun Sıksan Geçmez Geceden”, “Akşam Erken İner Mahpushaneye”, “Suskun”, “Ay Karanlık”, “Vay Kurban”, “Unutamadığım”, “Kara”, “Bu Zindan, Bu Kırgın, Bu Can Pazarı”, “Uy Havar!”, “Anadolu”, “Leylim Leylim”, “Hasretinden Prangalar Eskittim”, “Diyarbekir Kalesinden Notlar ve Adiloş Bebenin Ninnisi”, “Otuzüç Kurşun” gibi şiirleriyle Türk edebiyatında önemli bir yer edinmiştir.