edebiyatimiz.com Yeni müfredata uygun ders notları
Hayatı
Aka Gündüz, 1886 yılında Selanik’te dünyaya gelmiştir. Asıl adı Hüseyin Avni Finci’dir. Rizeli Fincioğullarından Binbaşı İbrahim Kadri Bey’in oğludur. Öğrenim hayatına Serez’de başlamıştır. Ortaöğrenimin Galatasaray ve Edirne ve Kuleli İdadisi’nde tamamlamıştır. Daha sonra başladığı Harbiye’ye iki sene devam etmiş, ardından bu okulu bırakarak Paris’e gitmiştir. Paris’te hukuk ve güzel sanatlar eğitimine başlamış ancak buraya da iki sene devam ettikten sonra, okulu bitirmeden yurda dönmüştür. İstanbul gümrüğünde çalışmaya başlamış, ilerleyen yıllarda Selanik’e sürgün gönderilmiştir. O sırada 31 Mart Vakası’nın başlaması üzerine Hareket Ordusu’na gönüllü olarak yazılmıştır. Bu orduyla beraber İstanbul’a gelerek olayların bastırılmasında görev almıştır. Bu yıllardan itibaren gazetecilik hayatına başlamıştır. “İleri”, “Alay”, “Hakimiyetimilliye” gibi gazetelerde yazarlık yapmıştır. 1932-1946 yıllarında Ankara milletvekilliği yapan sanatçı, 7 Kasım 1958 tarihinde hayatını kaybetmiştir.
Aka Gündüz’ün Edebi Kişiliği
- Aka Gündüz, sanat hayatına Milli Edebiyat Dönemi’nde başlamış, Cumhuriyet Dönemi’nin ortalarına kadar eserler vermeyi sürdürmüş bir sanatçıdır.
- Sanat hayatının ilk dönemlerinde Enis Avni takma ismini kullanmış, daha sonra ise Aka Gündüz imzası ile eserler yazmıştır.
- Milli Edebiyat akımının etkisiyle sade dil anlayışını savunmuş, eserlerini bu doğrultuda kaleme almıştır.
- Şiir, roman, hikâye ve tiyatro türlerinde eserler yazmıştır.
- Şiirlerinde hece ölçüsünü kullanmıştır. Ancak asıl ününü 1927’den itibaren yazmaya başladığı roman ve hikayelerle kazanmıştır.
- Eserlerinde vatan ve millet sevgisini, heyecanlı bir dil ile örmüş; her zaman sevgi ve ahlaka dikkat çekmeye çalışmıştır.
- Aka Gündüz, “Dikmen Yıldızı” isimli romanı ile geniş kesimlerce tanınmış, sevilmiştir. Sanatçı, bu eserinde Kurtuluş Savaşı’nı konu edinmiştir.
- “Bu Toprağın Kızları”, “Bir Şoförün Gizli Defteri”, “İki Süngü Arasında” gibi romanlarında ise geniş halk zümrelerinin ve sosyal sebeplerle türlü sıkıntılar çeken insanların hayatlarını ele almıştır.
- Tiyatrolarında da genellikle yurtseverlik temasını işlemiştir.
- Sanatçının birçok eseri sinemaya da uyarlanmıştır.
Aka Gündüz’ün Eserleri
Roman
Dikmen Yıldızı
Odun Kokusu
Tank-Tango
İki Süngü Arasında
Yaldız
Çapkın Kız
Aysel
Ben Öldürmedim
Onların Romanı
Kokain
Üvey Ana
Üç Kızın Hikâyesi
Aşkın Temizi
Çapraz Delikanlı
Zekeriya Sofrası
Mezar Kazıcılar
Giderayak
Yayla Kızı
Bebek
Bir Şoförün Gizli Defteri
Eğer Aşk…
Sansaros
Bir Kızın Masalı
Hikâye
Türk Kalbi
Türk’ün Kitabı
Kurbağacık
Hayattan Hikâyeler
Şiir
İlkbahar Şiiri
Anadolu şiiri
Tiyatro
Köy Muallimi
Yarım Osman
Mavi Yıldırım
Beyaz Kahraman
