Hüseyin Nihal Atsız Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Hayatı

Hüseyin Nihal Atsız, 12 Ocak 1905’te İstanbul’da doğdu. Asıl adı Hüseyin Nihal Çiftçioğlu’dur. Babası Mehmet Nail Bey, annesi Fatma Zehra Hanım’dır. Baba tarafından Gümüşhane’nin Torul ilçesinden, anne tarafından Trabzon’un Kadıoğulları ailesindendir. İlkokula İstanbul’da başladı. Kadıköy’deki Fransız ve Alman okullarına bir müddet devam etti. Babasının Süveyş’e tayin edilmesi üzerine orada kısa bir süre Fransız okuluna gitti. İstanbul’a döndükten sonra istikrarlı bir eğitim hayatı olmadı. Birçok okul değiştirdi. Sırasıyla Cezayirli Gazi Hasan Paşa Okulu, Kadıköy Osmanlı İttihat Mektebi ve Kadıköy Sultanisi’ne devam etti. Nihayet 1922’de İstanbul Sultanisi’nden mezun oldu. Aynı yıl Tıp Fakültesini kazandı ve oradan da Askeri Tıbbiyeye geçti. Ancak üçüncü sınıfta Ziya Gökalp’ın cenazesinin kaldırıldığı gün adının karıştığı bir kavgadan dolayı buradan ayrılmak zorunda kaldı.

İstanbul Darülfünunu Edebiyat Fakültesi’ne ve yatılı kısmı olan Yüksek Muallim Mektebi’ne 1926’da kayıt oldu. Üniversite eğitimine devam ederken tecil isteği kabul edilmeyince İstanbul’da er olarak askerlik görevini yerine getirdi. Edebiyat Fakültesinden 1930’da mezun olarak eğitim hayatını noktaladı. Fuat Köprülü’nün isteği ile Edebiyat Fakültesi Türkiyat Enstitüsü’nde asistan olarak başladı. 1933’te Millî Eğitim Bakanı Dr. Reşat Galip ile Prof. Zeki Velidi Togan arasında yaşanan bir tartışmada hocası Zeki Velidi Togan’ı destekleyen bir telgrafı bakanlığa gönderince üniversitedeki görevinden alınıp Türkçe öğretmeni olarak Malatya’ya gönderildi. Burada çok kısa süre kalan Hüseyin Nihal Atsız, edebiyat öğretmeni olarak Edirne Lisesi’ne atandı. 1938’den 1944’e kadar İstanbul’da çeşitli özel liselerde edebiyat öğretmenliği yaptı.

“Irkçılık-Turancılık” suçlamasıyla 9 Mayıs 1944 tarihinde tutuklandı. Yaklaşık bir yıl sonra bu suçlamadan beraat etti. 1949’a kadar resmî bir görev verilmedi. 1949’da öğretmen kadrosu ile Süleymaniye Kütüphanesine gönderildi. 1950-1952 tarihleri arasında Haydarpaşa Lisesi’nde çalıştı. Yaptığı bir konuşmadan duyulan rahatsızlık üzerine tekrar öğretmen kadrosuyla Süleymaniye Kitaplığına gönderildi. 1969’da en uzun süre kaldığı bu görevdeyken emekli oldu. 1936’da üniversiteden dava arkadaşı Bedriye Hanım’la evlendi. Bu evliliğinden iki oğlu dünyaya geldi. Kalp krizi nedeniyle 11 Aralık 1975’te İstanbul’da vefat etti.

Hüseyin Nihal Atsız’ın Edebi Kişiliği

• Hüseyin Nihal Atsız, Atsız Mecmua, Orhun, Millî Mecmua, Ötüken gibi dergilerde şiir, hikâye ve diğer yazıları yayımlandı. Eserlerinde “Atsız” takma ismini kullandı.
• “Bozkurtların Ölümü“, “Bozkurtlar Diriliyor“, “Deli Kurt“, “Z Vitamini“, “Ruh Adam” gibi romanları ve tarih, edebiyat üzerine çeşitli incelemeleri bulunmaktadır.
• Şiirlerini “Yolların Sonu” isimli kitabında bir araya getirdi. Akıcı, berrak ve lirik bir dille şiirler yazdı. Süsten ve özentiden uzak, tabii ve canlı bir dil kullanmayı tercih etti. Genellikle hece vezniyle yazdı, aruzu da kullandı. Türk ülküsü ve kahramanlığına odaklandı. Aşk konusunu işlediği şiirleri azdır.
• Coşkun bir romantizm, onun şiir ve romanlarının karakteristik çizgileri olarak göze çarpmaktadır.
• Osmanlı ve Türk tarihi üzerine önemli çalışmalar yaptı. Edebiyat tarihi üzerine yaptığı incelemelerle edebiyat tarihçiliğine yeni bir bakış açısı kazandırdı.
• Türk milliyetçiliğinin öncü yazarlarından biri olarak gençler üzerinde önemli bir etki bıraktı. Eserleri defalarca basıldı ve özellikle 2000’li yıllarda yeniden ilgi gördü. Edebiyata meraklı milliyetçi gençlerin ilgiyle okuduğu ve etkilendiği yazarların başında gelmektedir.

Hüseyin Nihal Atsız Eserleri

Araştırma
Divan-ı Türki-i Basit, Gramer ve Lugati
XVI’ncı Asır Şairlerinden Edirneli Nazmi’nin Eseri ve Bu Eserin Türk Dili ve Kültürü Bakımından Ehemmiyeti
XV’inci Asır Tarihçisi Sükrüllah, Dokuz Boy Türkler ve Osmanlı Sultanları Tarihi
Müneccimbaşı Şeyh Ahmet Dede Efendi, Hayatı ve Eserleri
Osmanlı Tarihine Ait Takvimler I
Türk Tarihinde Meseleler

İnceleme
Çanakkale ‘ye Yürüyüş
900’üncü Yıl Dönümü (1040-1940)
En Sinsi Tehlike
Hesap Böyle Verilir
Türk Ülküsü

Derleme
Türk Tarihi Üzerinde Toplamalar

Deneme
İçimizdeki Şeytanlar

Roman
Dalkavuklar Gecesi
Bozkurtların Ölümü
Bozkurtlar Diriliyor
Deli Kurt
Z Vitamini
Ruh Adam

Şiir
Yolların Sonu -Şiirler-

Edebiyat Tarihi
Türk Edebiyatı Tarihi

Bibliyografya
Birgili Mehmed Efendi Bibliyografyası
İstanbul Kütüphanelerine Göre Ebüssuud Bibliyografyası
Ali Bibliyografyası

Çeviri
Osman (Bayburtlu) , Tevârih-i Cedid-i Mir ‘ât-i Cihân
Âşıkpaşazâde Tarihi
Evliya Çelebi Seyahatnamesinden Seçmeler I
Evliya Çelebi Seyahatnamesinden Seçmeler II
Oruç Bey Tarihi