edebiyatimiz.com Yeni müfredata uygun ders notları
Hayatı
İsmet Özel, 19 Eylül 1944 tarihinde Kayseri’de doğdu. Babası, polis memuru olarak görev yapan babası Ahmet Bey, annesi Sıdıka Hanım’dır. Baba Ahmet Beyin memuriyeti sebebiyle aile, birçok memleket dolaşmıştır. Sanatçı, Kastamonu Abdülhak Hamit Tarhan İlkokulu, Çankırı Lisesi ve Ankara Gazi Lisesi’nde eğitim gördükten sonra Hacettepe Üniversitesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirdi. 18 yıl Devlet Konservatuarı’nda Fransızca okutmanlığı yaptı. Yıllarca çeşitli gazetelerde köşe yazarlığı yaptı. 1970’te yakın arkadaşı Ataol Behramoğlu’yla Halkın Dostları dergisini çıkardı. 1974’te düşünsel ve ruhsal bir değişim yaşayarak yazı hayatına İslami düşünce çerçevesinde devam etti. 2007 yılında kurulan İstiklal Marşı Derneği’nin kurucusudur. İstiklal Marşı Derneği fahri genel başkanıdır.
İsmet Özel’in Edebi Kişiliği
- İsmet Özel, “Yorgun” adlı ilk şiirini 1963’te Yelken dergisinde yayımladı.
- İkinci Yeni’nin etkisiyle şiire başlayan sanatçı; farklı buluşları, yoğun anlatımı, mistik söylemleri ve yeni bir imge dünyası yaratmadaki ustalığıyla dikkatleri üzerine topladı.
- Sanat hayatını “Sosyalist düşünce çizgisi” ve “İslami düşünce çizgisi” olarak iki dönemde incelemek mümkündür.
- Önceleri sosyalist, devrimci sol düşünceden beslenerek eser verirken 1974’ten sonra ruhî ve fikrî bir değişim yaşayarak metafizik ögeleri ağır basan İslami bir düşünceye yöneldi. Diriliş dergisinde yayımladığı Amentü adlı şiiri bu dönüşümün bir manifestosu niteliğindedir. Şair, yaşadığı bu köklü değişimin şiirini etkilemediğini söylemiştir.
- İkinci Yeni şiirinden toplumcu şiire ve İslami dünya görüşüne yönelirken radikal imge yapısını ve söylem biçimini değiştirmeden kendine özgü bir şiir geliştirdi.
- 1969’da yayımladığı “Evet İsyan” kitabında devrimci bir duyarlılıkla somut ve nesnel bir toplumsal eleştiri yaptı.
- “Partizan”, Marksist söylemin ilk boyutlu ve öncü şiiri olması bakımından önemlidir. Bu şiir, İsmet Özel’in Marksist sanat anlayışının özeti niteliğindedir.
- Atılgan ses tonu, taşkın duyarlılığı, şiirlerindeki coşkulu ritimler ve vurgular, çarpıcı ve yeni benzetmelerle yazdığı toplumcu şiirleriyle yeni kuşakları büyük ölçüde etkiledi.
- Şiirleriyle devrimciliğe bir açılım kazandırmaya çalıştığı gibi duyarlı kişiliğiyle de devrimci romantizmin 1960 sonrasındaki gelişmesine katkıda bulundu.
- 1960 kuşağının ideolojik sığlığına karşın estetiği göz ardı etmedi, şiir güzelliğini her şeyin üstünde tutmaya çalıştı.
- “Yabancılaşma, başkaldırı, anlaşılmazlık, dağınıklık” şiirinin karakteristik özelliklerindendir.
- Yeniden biçimlendirmeye çalıştığı hayat karşısında militanca ve dik bir duruş sergileyerek kent-kimlik-kültür sorgulaması yaptı.
- Şiirle ilgili görüşlerini açıkladığı “Şiir Okuma Kılavuzu” adlı kitabı genç şairleri etkiledi.
- Düzyazılarında dile getirdiği düşüncelerle şairliği kadar fikir adamı olarak da yeni nesiller üzerinde etkili oldu.
- Teknik, medeniyet, yabancılaşma, İslam’ın günümüzde kavranışı-yaşanışı, bilim felsefesi gibi konulardaki görüşleriyle düşünce tarihimize yeni boyutlar kazandırdı.
- 1985 yılında yayımlanan “Taşları Yemek Yasak” adlı kitabıyla Türkiye Yazarlar Birliği tarafından Yılın Deneme Yazarı ödülüne layık görüldü.
İsmet Özel Eserleri
Şiir
Geceleyin Bir Koşu
Evet İsyan
Cinayetler Kitabı
Erbain (Toplu Şiirler)
Celladıma Gülümserken
Bir Yusuf Masalı
Bir Vefa Daha Son İlaveler – Of Not Being A Jew
Deneme – Söyleşi – Mektup
Şiir Okuma Kılavuzu
Taşları Yemek Yasak
Üç Mesele
Zor Zamanda Konuşmak
Bakanlar ve Görenler
Faydasız Yazılar
İrtica Elden Gidiyor
Surat Asmak Hakkımız
Tehdit Değil Teklif
Waldo Sen Neden Burada Değilsin
Henry Sen Neden Buradasın
Sorulunca Söylenen
Cuma Mektupları
Tahrir Vazifeleri
Neyi Kaybettiğini Hatırla
Ve’l-Asr
Bilinç Bile İlginç
Genç Bir Şairden Genç Bir Şaire Mektuplar
Tavşanın Randevusu
Kırk Hadis
Kalın Türk
Çenebazlık
