Peride Celal Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Hayatı

Peride Celal, 1916 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Annesi Zeliha Mirat Türel, babası Mehmet Celalettin Erem’dir. İlköğrenimini Haydarpaşa İlkokulu’nda tamamlayan yazar, İstanbul Sainte-Pulchérie Fransız Okulu’nda iki yıl yatılı okuduktan sonra üvey babasının görevi nedeniyle, yeniden Anadolu’ya gitme zorunluluğu doğunca öğrenimini yarıda bıraktı. Nâzım Hikmet’le dostluğu üzerinde siyasal baskılara yol açınca 1944’te yurttan ayrılarak İsviçre’ye gitti. Türkiye’nin Bern Basın Ataşeliği’nde üç yıl sekreter olarak çalıştı. 1947’de Türkiye’ye döndükten sonra avukat Atıf Yönsel ile evlendi. İki yıl Basın Yayın Genel Müdürlüğü Yabancı İşçilerle İrtibat Bürosu’nda, iki yıl da Yeni İstanbul gazetesinde; kısa bir süre de Milliyet ve Son Posta gazetelerinde çalıştı. 15 Haziran 2013’te hayatını kaybetti Cenazesi aile arasında yapılan sade bir törenden sonra Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.

Peride Celal’in Edebi Kişiliği

Peride Celal’in romancılığı iki döneme ayrılır. 1938-1949 yılları arası birinci dönemi kapsar, 1954-1990 tarihleri arasında yayımlanan yapıtları ise ikinci dönemini oluşturur. İlk dönem romanlarında Batılı bir yaşam içerisinde olan kadınların aşk maceralarını ele alan romanlar yazdı. İlk öykülerinin konularını, bir yargıç kızı olarak dolaştığı Anadolu’nun gerçekleri oluşturdu. 1954 yılına kadar yazdığı romanları para kazanmak kaygısı ile yazdı. Çünkü bu yıllarda gazetelerde roman öykü yazmak popülerdi, sanatçı da piyasanın taleplerine uzak duramadı. Fakat yazdıkça yazarlıkta ustalaşsa da gönlünce yazamadı. İkinci dönem romanlarında da Batı kültürüne dönük bir yaşam içerisinde olan kadınları, sosyal olaylar içerisinde ve psikolojik analizler yaparak ele aldı.
Peride Celal, romanlarında son derece açık ve yalın bir dik kullandı.
Romanlarında genel olarak kadın kişilikleri üzerinde durdu. Romanlarında, kendilerinden çok hoşlanan varlıklı, kültürlü ancak mutsuz yaşayan kadınları işledi.
Romanlarında mekân genellikle İstanbul’dur, Paris, İsviçre ise tatil için gidilen mekânlardır.
Eserleri eğitimli ve Batılı yaşama sahip İstanbullu kadınların dünyasının bir izdüşümü niteliğinde oldu.
Gazetelerde tefrika edilmiş fakat kitap olarak basılmamış romanları da bulunmaktadır.
Yeni İstanbul, Milliyet, Son Posta, Yedigün, Cumhuriyet gibi gazetelerde yazılar yayımlamıştır. İsviçre’deki deneyimlerini Cumhuriyet gazetesinde “İsviçre Mektupları” başlığıyla paylaşmıştır. Edebi kişiliği, yazarlığa olan tutkusu ve çağdaş kimliği ile Türk edebiyatında önemli bir yer edinmiştir.

Peride Celal Eserleri

Roman
Sönen Alev
Yaz Yağmuru
Ana Kız
Kızıl Vazo
Ben Vurmadım
Atmaca
Aşkın Doğuşu
Kırkıncı Tepe
Dar Yol
Üç Kadının Romanı
Gecenin Ucundaki Işık
Güz Şarkısı
Evli Bir Kadının Günlüğünden
Üç Yirmi Dört Saat
Kurtlar

Hikâye
Jaguar
Bir Hanım Efendinin Ölümü
Pay Kavgası
Deli Aşk