Rasim Özdenören Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Hayatı

Rasim Özdenören, 20 Mayıs 1940 tarihinde Kahramanmaraş’ta doğmuştur. Baba tarafından İstanbullu, anne tarafından da Maraşlıdır. Yazar, annesi dolayısıyla da Necip Fazıl Kısakürek ile akrabadır. İlk ve orta öğrenimini Kahramanmaraş, Malatya, Tunceli gibi şehirlerde gören sanatçı, daha sonra İstanbul Üniversitesinin Hukuk Fakültesini ve Gazetecilik Enstitüsünü bitirdikten sonra devletin çeşitli birimlerinde üst düzey görevlerde bulunmuştur. Bir süre Devlet Planlama Teşkliatı’nda çalışmıştır. “Kalkınma İktisadı” konulu yüksek lisans çalışması için Amerika’ya giden sanatçı. 1970- 71 yıllarında bulunduğu New Mexico Üniversitesi’nde tezini tamamlayamadan ülkeye geri dönmüştür. Daha sonra Kültür Bakanlığı Bakanlık Müşavirliği’ne getirilmiş, bir süre de Kültür Bakanlığı’nda müfettiş olarak çalışmıştır. Evli ve iki çocuk babasıdır olan sanatçı, 23 Temmuz 2022’de Ankara’da hayatını kaybetmiştir.

Rasim Özdenören’in Edebi Kişiliği

Rasim Özdenören, edebiyatımızın önemli öykü ve deneme yazarlarındandır.
Gençliğinin ilk yıllarından itibaren kendine edebiyatı ciddi bir iş olarak seçen insanlardan oluşan bir arkadaş grubuna (Mavera ekibi) dâhil olmakla, sonraki yıllarda şekillenecek edebî şahsiyeti için çok önemli bir zemin hazırlamıştır. İlerleyen zamanlarda Sezai Karakoç’la tanışması da sanat anlayışının şekillenmesinde önemli kilometre taşlarından biri olmuştur.
Köy romancılığının etkisinin azaldığı, varoluşçu yazarların etkisinin daha çok hissedildiği bir dönemde “yerli” öyküleriyle dikkat çekmiştir.
Anadolu’nun birçok köyünü, kasabasını, şehrini gezerek orada yaşamış; buralardaki gözlemlerini ayrıntıya inerek canlı tasvirlerle eserlerine yansıtmıştır.
Hikâyelerinde sistemin birey üzerindeki etkisini; bireyin yalnızlığını, yabancılaşmasını, kuşak çatışmasını, modernlik-gelenek çatışmasını, değerlerinden koparılmış ve modern kentlerin varoşlarında kıstırılmış bireyin/ailenin acılarını, dramını gözler önüne sermiştir.
Hikâyelerinde karamsar ve mutsuz bir dünya ortaya koymuş, bunun ancak İslami, dinî bir yaşayış ile aşılabileceğini hissettirmiştir.
Konularını her gün karşılaşabileceğimiz sıradan insanların yerli hayatından seçmiştir.
Amerika’da iki yıl kalarak çağdaş dünyanın en önemli merkezini tanımasının da eserlerine olumlu yansımaları olmuştur.
İslami kimliğiyle tanınan bir öykücü olmasına rağmen öykülerinde hiçbir zaman, dönemindeki birçok yazarda görüldüğü gibi, inandığı şeyleri okuyucusuna dayatmamış, vermek istediği mesajı öyküyü örselemeden, akışı ve yapıyı bozmadan anlatmayı bilmiştir.
Şiirsel ögelerin de hissedildiği usta bir dil kullanmıştır. “Denize Açılan Kapı” hikâye kitabıyla Türkiye Yazarlar Birliği Yılın Hikâyecisi Ödülü’nü; “İki Dünya” adlı denemesiyle Türkiye Millî Kültür Vakfının fikir dalında Jüri Özel Ödülü’nü almıştır.
“Çok Sesli Bir Ölüm” ve “Çözülme” adlı hikâyeleri TV filmine uyarlanmış, bunlardan “Çok Sesli Bir Ölüm”, Uluslararası Prag TV Filmleri Yarışmasında Jüri Özel Ödülüne layık görülmüştür.
Yazar, TBMM tarafından verilen Üstün Hizmet Ödülü’nün sahibidir.
TRT 1’de yayımlanmış olan Yedi Güzel Adam dizisinin ana karakterlerinden biridir.

Rasim Özdenören Eserleri

Hikâye
Denize Açılan Kapı
Çok Sesli Bir Ölüm
Hastalar ve Işıklar
Çözülme
Çarpılmışlar
Kuyu
Ansızın Yola Çıkmak
Hışırtı

Roman
Gül Yetiştiren Adam

Deneme
Kafa Karıştıran Kelimeler
Yaşadığımız Günler,
Yumurtayı Hangi Ucundan Kırmalı
Yeni Dünya Düzeninin Sefaleti
Ruhun Malzemeleri
Ben ve Hayat ve Ölüm
İpin Ucu
Düşünsel Duruş
Müslümanca Yaşamak
Siyasal İstiareler
Çapraz İlişkiler
Kent İlişkileri