Şahabettin Süleyman Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Hayatı

Şahabettin Süleyman, 1885 yılında doğdu. Baba tarafından soyu Zeybek Türkmenlerinden Çavdarlı Ali Ağa Hanedanı’na dayanır. Babası uzun yıllar Karesi Mutasarrıflığı yapan Şerif Bey’in en küçük oğlu ve Defter-i Hakânî müdürü Süleyman Şevket Bey’dir. İlk ve orta mektepler ile idâdiyi İzmir’de tamamladı. İzmir İdâdisi’nde edebiyata dair ilk zevklerini kazandı ve Emrullah Efendi’den Türk edebiyatı hususunda özel dersler aldı. Liseden sonra İstanbul’a geldi ve Mülkiye Mektebi’ne kaydoldu.

Babasının ölümünden sonra maddi zorluklar yaşadı ve Maarif Nezareti tarafından İzmir İlköğretim Dairesi Kâtipliği ile görevlendirildi. Mülkiye’yi 1908 yılında iyi derece ile tamamladı.

Vefa Lisesi’nde Fransızca öğretmenliği ve müdür yardımcılığı yaptı. İttihatçılarla çeşitli anlaşmazlıklardan sonra öğretmenliğe atandı. Galatasaray Lisesi’nde Türkçe dersleri verdi, Darülmuallimin-i Âliye’de Edebiyat ve Fransızca hocalığı yaptı. 1919 yılında İsviçre’de İspanyol gribi salgınına yakalanarak vefat etti. Mezarı, İsviçre’de Davos-Platz kasabasındadır.

Şahabettin Süleyman’ın Edebi Kişiliği

• Fecriatî edebiyatının kurucuları ve en önemli isimleri arasında yer almıştır. Edebiyat tarihçiliği, edebiyat teorisi ve tiyatro gibi çeşitli türlerde eserler vermiştir.
• Fransızcaya olan hâkimiyeti ve bu dildeki yayınları takip etmesiyle dikkat çeken sanatçı, “kesik cümleli muhavere üslubu” ile öne çıkmıştır.
• Tahsin Nahit ve Müfit Ratip ile birlikte Fecriati tiyatrosunu geliştiren üç isimden biridir. Toplum ahlâkına ve aile düzenine dair konular işleyen oyunlar yazan sanatçı, oyunlarında Batılı kadınlara özenen Türk erkeklerinin yıktıkları aile saadetleri gibi konuları ele almıştır.
• Nuvel-diyalog (tekellümî hikâye) adını verdiği söyleşmeli hikâyeler yazmış, hikâyelerinde insan psikolojisine ağırlık vermiştir.
• Edebiyat ve sanat üzerine eleştirel yazılar yazmış, özellikle “Harekât-ı Edebiye” isimli yazılarında sanat ve edebiyat sohbetleri tarzında dikkate değer değerlendirmeler yapmıştır.
• Çok yönlü bir edebiyatçı olan Şahabettin Süleyman, erken yaşta hayatını kaybetmesine rağmen edebiyatımızda kalıcı izler bırakmıştır.

Şahabettin Süleyman Eserleri

Tiyatro
Aralarında
Çıkmaz Sokak
Kırık Mahfaza
Fırtına
Ben… Başka!
Kösem Sultan

Hikâye
Kanun
Avdet
Aziz Katil
Kül

Edebiyat Tarihi
Târih-i Edebiyât-ı Osmâniye
Yeni Osmanlı Târih-i Edebiyatı

Eleştiri ve Teori
Sanat-ı Tahrir ve Edebiyat
Malumat-ı Edebiye
Meşrutiyette Terbiye-i Etfal
Osmanlılıkta Vahime-i Mesûliyet