Yapma Destan Nedir? Yapma Destanların Özellikleri, Örnekleri

İLGİLİ YAZILAR

Şiir İncelemesi – Faruk Nafiz Çamlıbel “Sanat”

Eylül 6, 2024

Ferhat ile Şirin Efsanesi

Eylül 1, 2024

Nibelungen Destanı

Eylül 1, 2024

Yeni ve yakın çağlarda toplumu etkileyen bir olayın doğal destana benzetilerek belli bir sanatçı tarafından söylenmesiyle oluşan destanlara “yapma destan” ya da yapay destan adı verilir. Kurtuluş mücadelesi, doğal afetler ya da önemli kişiler üstüne söylenmiş bu destanlar “epope” niteliği taşımaz. Oluşumunda halkın katkısının bulunmadığı, yaratıcısının tek kişi olduğu ve genellikle doğal destana benzetilerek oluşturulan destanlardır.

Doğal Destan ile Yapma Destan Arasındaki Benzerlikler Nelerdir?

• Her iki destan türü de konusunu, milletlerin hayatında derin izler bırakmış olaylardan alır.
• Epik anlatım türü kullanılır. Fiillere, fiilimsilere çok yer verilir.
• Uzun manzum eserlerdir.
• Abartılı bir dille yiğitçe bir üslupla söylenirler.
• Olağanüstü özelliklere ve kişilere yer verilir.

Doğal Destan ile Yapma Destan Arasındaki Farklar Nelerdir?

• Doğal destanların yazarı belli değildir. Yani doğal destanlar anonimdir. Yapma destanların ise yazarı bellidir.
• Doğal destanlarda olaylar eski dönemlerde geçer, zaman tam olarak belli değildir. Yapma destanlarda ise yakın zamanlar, tarihi bilinen dönemler konu edilir.

Dünya Edebiyatında Önemli Yapma Destanlar

İlahi Komedya | Dante (İtalyan)
Çılgın Orlando | Ariosto (İtalyan)
Kurtarılmış Kudüs | Tasso (İtalyan)
Kaybolmuş Cennet | John Milton (İngiliz)
Henriade | Voltaire (Fransız)

Türk Edebiyatında Önemli Yapma Destanlar

Üç Şehitler Destanı, İstanbul Fetih Destanı | Fazıl Hüsnü Dağlarca
Kuvayi Milliye Destanı |Nazım Hikmet Ran
Çanakkale Şehitlerine |Mehmet Akif Ersoy
Cabbaroğlu Mehemmet Destanı | Attila İlhan
Sakarya Meydan Savaşı | Ceyhun Atuf Kansu
Maraş’ın ve Ökkeş’in Destanı | Gülten Akın