edebiyatimiz.com Yeni müfredata uygun ders notları
Hayatı
Yusuf Ziya Ortaç, 1895 yılında İstanbul’da doğmuştur. Babası Süleyman Sami Bey, annesi ise Huriye Hanım’dır. İlköğrenimini İstavroz Abdullah Ağa Mahalle Mektebi’nde tamamlamış, bir yıl özel hocalardan Türkçe, Arapça, Fransızca dersleri almıştır. Vefa İdadisini bitirdikten sonra İstanbul Dârülfünunu Edebiyat Fakültesi’nde sınava girerek edebiyat öğretmeni olmaya hak kazanmıştır. İzmit ve İstanbul’da öğretmenlik yaptı. 1936 yılından itibaren İstanbul Sular İdaresinde çalışmaya başladı. 1946 yılında siyasete giren sanatçı iki dönem Ordu’dan milletvekili seçildi. Hayatının geri kalanında dergicilik yapan Yusuf Ziya Ortaç, 11 Mart 1967’de kalp krizi sonucu vefat etti.
Yusuf Ziya Ortaç’ın Edebi Kişiliği
- “Beş Hececiler” olarak bilinen şairler arasında yer alır.
- Şiire aruzla başlamış, ilerleyen dönemlerde Ziya Gökalp’in isteği üzerine heceye geçmiştir. “Gecenin Hamamı” hece ile yazdığı ilk şiiridir.
- Sedat Simavi tarafından yayımlanan Diken isimli dergide “Çimdik” takma adıyla mizahi yazılar yazarak yayıncılık hayatına başladı.
- 1928 yılında Yedi Meşaleciler hareketini desteklemek için Meşale dergisini yayımladı.
- İnce, nükteli, esprili iğneli, temiz bir dili vardır.
- Kahkeşan adlı şiiri, bir derginin açtığı yarışmada birincilik kazanmış ve Yusuf Ziya’nın ünlenmesini sağlamıştır. Türk Yurdu, Servet-i Fünun ve Büyük Mecmua gibi dergilerde yayımladığı şiirleriyle daha da tanınmıştır.
- Orhan Seyfi Orhon’la beraber Akbaba isimli mizah dergisini çıkardı. Adı Akbaba ile özdeşleşti.
- Şiirlerinde aşkı, doğa sevgisi ve ulusal öğelerle vermeye çalıştı.
- Türkçeyi ve hece ölçüsünü başarıyla kullansa da kendine özgü bir şiir oluşturamadı.
- Gazete, dergi ve mizah yazılarında şiirlerine göre çok daha başarılı oldu.
- Sosyal konulara ağırlık veren, lirik manzumelerinin yanı sıra, başarılı tiyatro oyunları da yazdı. 1918’de sahneye konan “Binnaz” adlı oyunu, Türk tiyatrosunun gelişimine büyük katkı sağlayan, oldukça başarılı bir eserdi. Bu eseri yazarken hece ölçüsünü kullandı.
Yusuf Ziya Ortaç Eserleri
Roman
Kürkçü Dükkânı
Şeker Osman
Göç
Üç Katlı Ev
Şiir
Akından Akına
Âşıklar Yolu
Cenk Ufukları
Yanardağ
Bir Selvi Gölgesi
Kuş Cıvıltıları (çocuk şiirleri)
Bir Rüzgâr Esti
Oyun
Kördüğüm
Latife
Nikâhta Keramet
Binnaz
Mizah-fıkra
Şen Kitap
Beşik
Ocak
Sarı Çizmeli Mehmed Ağa
Gün Doğmadan
Gezi-anı-biyografi
İsmet İnönü
Gezi
Göz Ucuyla Avrupa
Anı
Portreler
Bizim Yokuş
