Faik Baysal Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Hayatı

Faik Baysal, 1922 yılında Adapazarı’nda doğdu. Asıl adı Mustafa olan sanatçı, İstanbul’da zahire ticaretiyle uğraşan babası Faik Bey’in adını kullanır. Baysal, doğduktan kısa bir süre sonra annesi Ferdane Hanım’ı verem hastalığından kaybetmiştir. İlk öğrenimini bu şehirde tamamladı. Daha sonra İstanbul’a gelerek Kadıköy Saint Joseph Lisesi’nde eğitim gördü. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde yüksek öğrenim gördü. Askerlik dönüşü bir süre Fransızca ve İngilizce öğretmenliği yaptı. Sarduvan romanının yayımlanmasından sonra, çeşitli çevrelerce komünistlikle suçlanan sanatçı öğretmenlikten uzaklaştırılmıştı. Daha sonra Çeşitli gazete ve dergilerde çalıştı. İkinci Dünya Savaşı boyunca orduda yedek subaylık yaptı. Meydan Larouse’un hazırlanmasında önemli katkıları oldu. 9 Aralık 2002’de, İstanbul’da akciğer kanseri nedeniyle vefat etti.

Faik Baysal’ın Edebi Kişiliği

Edebiyat dünyasına şiirle girmiş, daha sonra öykü ve roman yazmaya başlamıştır.
Faik Baysal, eserlerinde genellikle, Adapazarı’nın köy ve kasabalarıyla İstanbul’un kenar mahallelerindeki yoksul yaşamları anlatmıştır.
Köylünün sıkıntılarını gözlemci, gerçekçi hatta natüralist bakış açısıyla bir belgesel gibi yapıtlarına aktarmıştır.
Eserlerinde akıcı, sade ve lirik bir dil kullanmıştır.
Geleneksel ile modern yazının önünü açarak farklı kurgu ve bakış açılarının edebiyatı nasıl zenginleştireceğini göstermiştir.
Edebiyatımızda köy-kent kavramlarının tartışılmadığı bir dönemde toplumcu gerçekçi bakışın roman ve hikâyeye nasıl yansıtılması gerektiğini göstermeye çalışmıştır.
Yazarın 1972’de oyun olarak yazdığı “Kavanozdaki Adam” adlı eseri daha sonra senaryolaştırılmış ve beş bölüm halinde TRT tarafından filme çekilmiştir. Yazar eserde beyin transplantasyonu (organ nakli) yapılan bir adamın yaşadıklarını anlatmıştır. Eser uzun süre Necip Fazıl’ın sanılmıştır.
Küçük insanların özlem ve düş kırıklıklarını başarıyla aktardığı “Sancı Meydanı” adlı hikayesiyle 1969 yılında Sait Faik Hikâye Armağanı’nı kazanmıştır.
Adını Sakarya yakınlarındaki bir köyden alan “Sarduvan” adlı romanıyla 1994’te Orhan Kemal Roman Armağanı’nı almıştır.
“Rezil Dünya” romanı sanatçının öz yaşam öyküsü niteliğindedir. Eserde içerik ile plan arasında bir bütünlük görülmez.
“Drina’da Son Gün” romanında II. Dünya Savaşı sırasında zulüm gören Yugoslavya Türklerinin yaşamını anlatmıştır. Bir Türk ailesinin savaştan kaçarak Yugoslavya’dan Türkiye’ye göç edişi ve yolda çektikleri sıkıntıları gerçekçi bir dille yansıtmıştır. Eserin özelliği bir Türk yazarın yurt dışında yaşanmış olayları evrensel bir düzeyde anlatmasıdır.