Samim Kocagöz Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Hayatı

Samim Kocagöz, 13 Şubat 1916 tarihinde Söke’de dünyaya geldi. Asıl adı Hasan Samim Kocagöz’dür. Ataları, XVII. yüzyılın sonuna doğru İstanbul’dan Söke’ye gelmiştir. İlkokulu Söke’de tamamladıktan sonra 1930’da İzmir Erkek Lisesi’nde yatılı okumuştur. Daha sonra 1942’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirdi. Bir süre Lozan’da sanat tarihi eğitimi aldı. Türkiye’ye döndükten sonra edebiyat ve sanat tarihi dersleri verdi. 1945’te İstanbul’a dönen Kocagöz, aynı yılın sonuna doğru vatani görevini yerine getirmek üzere Giresun’a gider. Askerliği sırasında yayımladığı “Fındık Yaprakları” hikâyesinde Giresunlulara hakaret ettiği gerekçesi ile Sivas’a sürgün edilir. 1947’de askerlik görevini bitirir. Bir süre Söke’de çiftçilik yaptı. 1950’den sonra İzmir’e yerleşerek edebiyatla uğraşmaya başladı. 5 Eylül 1993 tarihinde İzmir’de vefat etti.

Samim Kocagöz’ün Edebi Kişiliği

• Servet-i Fünun/Uyanış, Ses, Hep, Bu Topraktan, Vatan, Fikirler, Yenilikler, Yeditepe gibi dergilerle Demokrat İzmir gazetesinde yayınlanan öyküleriyle ünlenmiştir.
• Güçlü gözlemlere dayanarak kırsal kesim yaşamını toplumcu gerçekçi bir tutumla yansıtmıştır.
• Eserlerinde daha çok doğup büyüdüğü Menderes Nehri ile Söke yöresindeki köy ve kasaba halkının günlük yaşamını, duygularını, toprak sorunlarını, ekonomik şartlarını, sınıf ve çıkar çatışmalarını dile getirmiştir.
• Roman ve hikayelerinde yalın, akıcı bir dil kullanmıştır.
• Romanlarında Türkiye Cumhuriyeti’nde yaşanan darbelere geniş yer vermiştir.
• “Kalpaklılar” ve “Doludizgin” romanlarında belgelere ve Millî Mücadeleye tanık olanlara dayanarak Kurtuluş Savaşı’nı destansı bir şekilde anlatmıştır.
• “Bir Şehrin İki Kapısı”nda kasabanın ileri gelenleri ile gençler arasındaki ilişkileri dile getirmiştir.
• “Onbinlerin Dönüşü”nde farklı dünya görüşüne sahip üniversiteli gençlerin İkinci Dünya Savaşı yıllarındaki çatışmalarını ele almıştır.
• “Bir Karış Toprak”ta Söke’deki Subaşı köylüsünün Menderes nehrinin taşması karşısındaki mücadelesini, ilerleyen teknoloji karşısındaki çaresizliğini ve oradaki Yörüklerin yerleşik hayata uyum sağlayamamalarını anlatmıştır.
• “Bir Çift Öküz” ve “Yılan Hikayesi”nde Menderes ve Söke çevresindeki köylülerin sorunlarına, ağa-köylü çatışmasına, toprak sistemine ve yönetim bozukluğuna değinmiştir.
• “İkinci Dünya”da bir kasabadaki aydın gençlerin Menderes’in taşmasından çıkar sağlayanlar ve onların işbirlikçileriyle yaptıkları mücadeleyi anlatmıştır.
• Tarımda makineleşmenin artmasıyla zenginlerin işçi ve köylüleri sömürülmesini ele aldığı “Sam Amca” adlı hikâye kitabıyla 1956 Yeni İstanbul gazetesi ve New York Herald Tribune gazetesinin ortaklaşa düzenlediği “Dünya Hikâye Yarışması”nda birincilik kazanmıştır.
• Değişen insan ilişkilerini eleştirel bir dille ele aldığı “Yağmurdaki Kız” hikâye kitabıyla 1967’de TDK Hikâye Ödülü’nü, “Eski Toprak” isimli romanıyla da Orhan Kemal Roman Armağanı’nı kazanmıştır.

Samim Kocagöz Eserleri

Roman
Kalpaklılar
Doludizgin
Bir Çift Öküz
İkinci Dünya
Bir Şehrin İki Kapısı
Yılan Hikayesi
Onbinlerin Dönüşü
Bir Karış Toprak
İzmir’in İçinde
Tartışma
Morötesi

Hikâye
Eski Toprak
Sam Amca
Yağmurdaki Kız
Alandaki Delikanlı
Telli Kavak
Sığmak
Ahmet’in Kuzuları
Yolun Üstündeki Kaya
Gecenin Soluğu

Günlük – Anı – Gezi
Bu da Geçti Yahu

Deneme
Roman ve Yazarlık Onuru