Orhan Asena Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Hayatı

Orhan Asena, 7 Ocak 1922’de Diyarbakır’da doğdu. Annesi Şerife Hanım ev hanımı, babası M. Celalettin Bey ise memurdur. İlk ve ortaöğrenimini Diyarbakır’da tamamladıktan sonra yükseköğrenim için İstanbul’a geldi. İstanbul Üniversitesi tıp fakültesini bitirdikten sonra Anadolu’nun çeşitli yerlerinde doktor olarak görev yaptı. Uzmanlığını çocuk hastalıkları konusunda yaptı. 12 Mart 1970 muhtırasından sonra yurdu terk etmek zorunda kaldı ve Almanya’ya yerleşti. Sekiz sene yaşadığı Almanya’da doktorluğa devam etti. Ülkeye döndükten sonra Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü edebi kurul başkanlığı yaptı. Sanatçıya, 1998 yılında devlet sanatçısı unvanı verildi. 15 Şubat 2001 tarihinde Ankara’da hayata veda etti.

Orhan Asena’nın Edebi Kişiliği

Orhan Asena, Edebiyat yaşamına çocuk yaşlarda yazdığı şiirlerle başladı. Daha sonra hikayeler de yazan sanatçının ünlenmesini sağlayan ise tiyatroları oldu. 1950’li yıllardan itibaren yazdığı oyunlarla Türk tiyatrosunun en önemli isimlerinden biri oldu.
Türk tiyatrosunda trajedi türünün en önemli temsilcilerindendir.
Oyunlarında tarihsel olayların yanı sıra güncel olayların atmosferinden de yararlanmıştır.
Başkaldırı temasının egemen olduğu yapıtlarında, ana karakterlerin iç çelişkilerini özenle sergilemiş, insanların birbirleriyle olan ilişkilerini ve toplumsal olaylar karşısındaki tepkilerini ustalıkla işlemiştir. “Mücadele” de Orhan Asena’nın oyunlarında en çok göze çarpan temalar arasındadır.
İlk oyununun konusunu Babil efsanesinden almıştır. “Tanrılar ve İnsanlar – Gılgamış” isimli bu oyunu 1954 yılında Ankara’da sahnelemiş, büyük beğeni toplamıştır. Daha sonra kitap olarak basılan bu eser TDK tiyatro ödülünü kazanmıştır. İngilizce, Fransızca başta olmak üzere birçok yabancı dile de çevrilmiş, çeşitli ülkelerde sahnelenmiştir.
Kırkı aşkın oyun yazan ve oyunları tüm Türkiye’deki sahnelerde oynanan sanatçı, Tiyatro eleştirmenlerince Türk tiyatrosunun Shakespeare’i olarak tanımlanır.

Orhan Asena Eserleri

Oyun:
Atçalı Kel Memet
Tanrılar ve İnsanlar
Hürrem Sultan
Fadik Kız
Ya Devlet Başa Ya Kuzgun Leşe
Ölü Kentin Nabzı
Karacaoğlan
Garip Dede Çıkmazı
Korku
Yalan
Gecenin Sonu
Kapılar
Toroslardan Öteye
Bir Kadın Üzerine Çeşitlemeler: Genç Kız-El Kapısı-Ana
Sağırlar Söğüşmesi
Öç;
Korkunç Oyun
Karagöz
Emekli
Şili’de Av
Kurtuluş Savaşı Destanı
Gılgamış Operası