EDEBİYAT DERS NOTLARI

Tezkire, Türk edebiyatında biyografi türüne benzeyen, genellikle şairlerin ve yazarların hayatlarını ve eserlerini anlatan eserlere verilen isimdir. Arapça kökenli bir kelime olan “tezkire”, hatırlatma veya anma anlamına gelir. Tezkireler, edebiyat tarihçileri ve araştırmacılar için önemli birer kaynak niteliği taşır ve biyografik bilgi sağlamanın yanı sıra, edebi değerlendirmeler de içerirler. Tezkire …

Günlük türü, bireylerin kişisel deneyimlerini, düşüncelerini ve duygularını özgürce ifade etmelerine olanak tanıyan önemli bir edebi türdür. Bu metin türüne “günce” adı da verilir. Günlük yazmak, bireylerin kendilerini daha iyi tanımalarına ve kişisel gelişimlerine katkıda bulunur. Yazar, kendi düşüncelerini ve duygularını yazıya dökerek, kendisiyle yüzleşme ve içsel bir yolculuğa çıkma …

Şiirde ahengi sağlayan unsurların başında redif ve kafiye bulunur. Şimdi sizlerle redif ve kafiye kavramlarını inceleyecek, bu kavramları örneklerle açıklamaya çalışacağız. Redif Nedir? İki ve daha fazla dize arasında yazılışları, anlamları ve görevleri aynı olan eklerin, kelime ve kelime gruplarının tekrar edilmesine redif denir. Tanımdan da anlaşılacağı üzere redif ek …

Şiirler genellikle biçim özellikleri ve konularına göre gazel, kaside, mesnevi, rubai, şarkı, türkü, koşma, güzelleme, koçaklama, taşlama, ağıt, mâni, ninni, destan gibi farklı isimlerle adlandırılır. Ancak şiirin Batılı şiir gruplandırmaları dikkate alınarak konularına göre altıya ayrılması gelenek hâlini almıştır. Konularına göre şiir türleri şunlardır: 1. Lirik Şiir Lirik sözcüğü, Yunanca …

Cumhuriyetin ilk yıllarında milli edebiyat anlayışının etkileri şiirde kendini göstermeye devam etmiş, Kurtuluş Savaşı ile birlikte “Memleket Edebiyatı” adı verilen anlayış doğmuştur. Memleketin düşmandan kurtarılmasından sonra Anadolu coğrafyasının ve insanının tanınması, ülkenin kalkınması amacı öne geçmiştir. Bu konuda sanatçılar kendilerini görevli saymışlar, Anadolu’yu konu alan eserler vermişlerdir. Faruk Nafiz’in öncülük …

Batı etkisinde gelişen Türk edebiyatının ilk evresi olan Tanzimat Dönemi’nde, Batı edebiyatında doğan birçok edebi tür edebiyatımıza kazandırılmıştır. Bu türlerden bir tanesi de hikayedir. Edebiyatımızın ilk modern hikaye örnekleri bu dönemde görülmüştür. Bu yazımızda Tanzimat Dönemi’nde hikaye konusuna değindik ve “Tanzimat Dönemi hikaye özellikleri nelerdir” sorusuna yanıt verdik. Tanzimat Dönemi hikâyeleri …

Beş Hececiler, 1911’de Selanik’te “Genç Kalemler”le başlayan Millî Edebiyat akımının ilkelerine bağlı olarak, halk şiirimizin özelliklerinden, yerli kaynaklarımızdan yararlanarak şiirimizin aruzdan heceye geçişinde önemli rol oynamışlardır. “Hecenin Beş Şairi” olarak da bilinirler. Bu şairler bir topluluk kurmamışlardır. Daha sonradan kendilerine bu isim verilmiştir. Beş Hececiler Kimlerdir? Beş Hececiler, Birinci Dünya …

Batı etkisinde gelişen Türk edebiyatının ilk iki devresi olan Tanzimat ile Servetifünûn arasında bazı benzerlikler ve farklılıklar vardır. Tanzimat ile Servetifünûn karşılaştırması yaptığımız yazımızda tüm bunlara detaylı biçimde değindik. Öncelikle belirtmemiz gereken şey Tanzimat ile Servetifünûn dönemlerinin oluşumundaki farklar olacak. Tanzimat Dönemi aslında bağımsız bir edebî topluluk değildir. Servetifünûn ise her ne kadar oluşumu …

Makale, herhangi bir konuda okuyucuya bilgi vermek ya da bu bilgiler çerçevesinde bir düşünceyi savunmak amacıyla yazılan gazete ve dergi yazısıdır. Makalede konu bilimsel yöntemle ele alınır; öne sürülen yargı ve düşünceler nesnel verilerle temellendirilir; örnekleme, karşılaştırma; tanımlama, tanık gösterme gibi yollarla açıklanıp kanıtlanır. Makalenin temel amacı, okuyuculara bilgi aktarmak, …

Deneme herhangi bir konuda yazarın kesin sonuçlara varmadan, görüş ve düşüncelerini anlattığı öğretici metin türüdür. Denemelerde yazar, konu seçiminde özgürdür. Aşk, ölüm, sanat, şiir, kadın, yalnızlık, doğa, bilim, fal, şapka, kedi, kısaca her şey denemenin konusu olabilir. Deneme yazarı bilgi vermeyi amaç edinmese de okur deneme yazısından çok şey öğrenebilir. …