Demir Özlü Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Hayatı

Demir Özlü, 9 Eylül 1935 tarihinde İstanbul’un Vefa semtinde dünyaya geldi. Annesi Öğretmen Nimet Hanım, babası eğitimci ve hukukçu Ş. Sabih Özlü’dür. Ayrıca öyküleriyle öne çıkan yazar Tezer Özlü’nün kardeşidir. İlk ve orta okulu İzmir’de tamamlayan sanatçı daha sonra Kabataş Erkek Lisesi’ni ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. 1961 yılında gittiği Paris’te bir sene kadar kaldıktan sonra yurda döndü. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Hukuk Felsefesi ve Metodoloji Kürsüsü’nde asistanlık yaptı. Siyasal eylemleri nedeniyle işine son verilince avukatlık yapmaya başladı. 1971 yılındaki askeri müdahaleden sonra bir süre tutuklu kaldı. 1979’da İsveç’e yerleşti; burada hukuk danışmanlığı yaptı. 12 Eylül darbesinden sonra vatandaşlıktan çıkarıldı; Türkiye’ye ancak Aralık 1989’da dönebildi. Hayatının geri kalan kısmını biraz Stockholm’de biraz İstanbul’da yaşayarak geçirdi. Demir Özlü, 13 Şubat 2021 tarihinde Stockholm’de geçirdiği kalp krizi neticesinde 86 yaşında hayata gözlerini yumdu.

Demir Özlü Edebi Kişiliği

• Sanatçı, edebiyat yaşamına şiirle başlamış, ilk şiirleri 1952 senesinde, Kabataş Lisesi öğrencilerinin yayımladığı Dönüm dergisinde çıkmıştır.
• Daha sonra düzyazıya yönelen sanatçının öykü, deneme, eleştiri ve çevirilerini Mavi, a, Türk Dili, Pazar Postası, Yeni Ufuklar, Soyut, Somut, Yeni Edebiyat, Gösteri ve Adam Öykü gibi dergilerde yayımlanmıştır.
• Daha çok öykü türündeki eserleriyle öne çıkan sanatçı, 1950 kuşağı öykücüleri içinde bireyin yalnızlığını, mutsuzluğunu, bunalımlarını, intihar saplantılarını, yabancılaşma duygusunu ve tedirginliklerini metaforlarla dolu simgesel bir dille işlemesiyle dikkat çekmiştir.
• Öykülerini “varoluşçu ve gerçeküstü ögelerle oluşturduğu, entelektüel ve esrarlı havasıyla yalın gerçekçilerin karşıtı bir yazar olduğu” kabul edilmiştir.
• Fransız varoluşçu ve gerçeküstücü yazarlar ile Amerika’daki “Beat Kuşağı” şairlerinden beslenmiştir.
• Öykülerinde zaman, yer, tip ve olay ögelerini en aza indirerek soyut bir ortamda sezgilerini ve duygusal izlenimlerini anlatmıştır. Ayrıca korkulu, sıkıntılı ve karamsar bir hava içinde yalnız, tedirgin ve mutsuz insanları ele almıştır.
• 1980’den sonra roman, anlatı, anı, günce ve gezi kitaplarına ağırlık verdi.
• Üç öyküsü (Diskotekte Bir Yazar, Eczane ve Crutina Nilsson’u Aramak) İsveç Radyosu’nda dramatize edildi.
• Soluma ile 1964 TDK Öykü Ödülü’nü; Stockholm Öyküleri ile 1989 Sait Faik Hikâye Armağanı’nı; Bir Yaz Mevsimi Romansı ile 1990 Orhan Kemal Roman Armağanı’nı kazandı.

Demir Özlü’nün Eserleri

Öykü
Bunaltı
Soluma
Boğuntulu Sokaklar
Öteki Günler Gibi Bir Gün
Aşk ve Poster
Stockholm Öyküleri
İstanbul Büyüsü
Geçen Yaz Kentte Kızlar
Şapka Deniz Kıyısı ve Yüz

Roman
Bir Uzun Sonbahar
Bir Küçük Burjuvanın Gençlik Yılları
Bir Yaz Mevsimi Romansı
Tatlı Bir Eylül
İthaka’ya Yolculuk
Amerika
Dalgalar

Anlatı
Bir Beyoğlu Düşü
Berlin’de Sanrı
Kanallar

Anı
Önünde Boş Bir Uzam
İşte Senin Hayatın